Við verðum að hafa gjaldmiðil

Vinur minn lagði til á dögunum að við tækjum upp lató-hagkerfið. Það nyti meira trausts en krónuhagkerfið.

Það er alveg rétt hjá honum. Við verðum að hafa gjaldmiðil. Meðan enginn vill taka við því sem við köllum íslenska krónu í dag með eðlilegum hætti, höfum við ekki gjaldmiðil.

Menn fá ekki eðlileg kjör í viðskiptum og erfitt að sjá hvernig íslenskt atvinnulíf fái yfirhöfuð þrifist án gjaldmiðils.

Við getum einungis endurheimt gjaldmiðil, með því að tengja okkur öðrum gjaldmiðli með gengissamningi, og það fæst enginn til þess nema við semjum við IMF um aðkomu þeirra, sem aftur er grundvöllur aðkomu annarra lánveitenda.

Sú aðkoma er einungis tímabundin, svo á þeim stutta tíma sem slík aðstoð varir, þarf að finna gjaldmiðilsmálum varanlegan farveg. Ég hef komist að þeirri niðurstöðu að eina færa leiðin til frambúðar er að taka upp evru og það þýðir að við verðum að sækja um inngöngu í ESB.

Ef við hlustuðum á heimastjórnarmannahluta stjórnmálaflokkanna og héldum í krónuna lítt sem ekkert breytta og án framtíðarsýnar um sterkan seðlabanka, mun dollara og evruhagkerfi þróast mun víðtækar hér á landi en áður.

Öll fyrirtæki sem hafa gjaldeyristekjur, munu reyna að greiða sín útgjöld í þeim gjaldmiðli, enda mun betri kjör í boði hjá þeim sem bjóða innfluttar vörur, sem gætu jú greitt vörur án gengisáhættu og svo koll af kolli. Þetta er þegar hafið í talsverðum mæli, en mun aukast verulega og munu fyrirtæki vafalaust þróa leiðir fljótt til að minnka áhættu sína.

Launþegar munu einnig vilja fá greitt í erlendum gjaldmiðli eins og kostur er, en meðan íslenska krónan er lögeyrir hér á landi, verður að reikna launin í íslenskum krónu, til að hægt sé að gera upp skatta og skyldur. Sömuleiðis mega opinberir starfsmenn ekki fá greitt í öðru en lögeyri.

En margir á einkamarkaði munu efalaust þrýsta um að fá samt greidd laun í erlendum gjaldmiðli sem aftur mun þróa dollarabúðir eins og við höfum séð í Rússlandi, Kína og víðar. Þeir sem fengju hluta launa sinna í erlendri mynt myndu auk þess geta fjármagnað húsnæði sitt á lægri vöxtum, án gengisáhættu.

Þar með yrði þjóðinni skipt í þá sem hafa möguleika og þá sem ekki hafa þá. Það er óhugsandi í mínum huga.

Hægt er að koma í veg fyrir þessa skiptingu þjóðfélagsins með því að taka upp fasttengingu og í framhaldinu að taka upp nýja mynt.

Ákvörðun á allra næstu dögum

Athugasemdir

[Hans Haraldsson (IP-tala skráð) 19.10.2008 kl. 11:04]

Hvað varðar launþegana virðist þú gefa þér að hávaxtastefna sé eina mögulega leiðin í stjórn peningamála hér á landi og að alltaf verði mikið framboð á erlendu, ódýru lánsfé. Hvorugt er rétt. Hávaxtastefnan er komin í þrot og alþjóðlega lánsfjárbólan er sprungin.

Hvað varðar það að fyrirtæki geti greitt aðflutt aðföng í erlendri mynt ef þau hafa tekjur í henni þá hefur sá möguleiki verið fyrir hendi í mjög langan tíma.

[Gestur Guðjónsson, 19.10.2008 kl. 15:39]

Hans: Ég gef mér ekki að hávaxtastefnan sé eina mögulega leiðin. Hins vegar er ljóst að markaður með íbúðalán verður afar breyttur í framtíðinni, því ég á erfitt með að sjá ÍLS fá sömu kjör í sínum útboðum eftirleiðis. Því er líklegt að vaxtamunurinn verði áfram mikill, jafnvel þótt stýrivextir lækki, enda hafa íbúðalán ekki tekið tillit til stýrivaxta.

Fyrirtæki hafa getað gert það og hafa gert það, eins og ég skrifaði. En það hefur örugglega aðallega verið milli tveggja fyrirtækja, eins og þegar olíufélögin selja útgerðum í dollurum, en ekki í gegnum milliliði. Nú munum við líklegast sjá innflytjendur og heildsala bjóða vörur í erlendri mynt.

[Hans Haraldsson (IP-tala skráð) 19.10.2008 kl. 16:09]

Það er bara allt á huldu með það hvernig mönnum mun ganga að afla fjármagns allstaðar í heiminum eins og er.

Hvað varðar fyrirtækin þá hafa alltaf verið tveir kostir í boði:

1) Gerður er samningur í krónum og seljandinn tekur á sig gengisáhættu.

2) Gerður er samningur í erlendri mynt, seljandi sleppur við gengisáhættu en kaupandinn tekur á sig meiri áhættu þar sem tekjur hans í erlendri mynt munu líklega sveiflast meira. Gengisáhætta er ekki eina áhættan enda sveiflast gengið víst ekki af sjálfu sér.