Ólafur F telur mig hafa eyðilagt miðborg Reykjavíkur!

Borgarstjóri Reykvíkinga bar mig og aðra Framsóknarmenn þungum sökum í fréttum RÚV í kvöld.

Ég á víst að bera ábyrgð á því hvernig komið er fyrir miðbæ Reykjavíkur. Ég ku hafa verið að hygla einhverjum ónefndum verktökum og peningamönnum sem eru að láta miðborgina drabbast niður með sérstakri velþóknun minni.

Mér þætti gaman að vita hvaða verktökum og peningamönnum ég hafi verið að hygla og á hvaða hátt ég hafi getað gert það, enda hef ég ekki verið formaður skipulags og byggingarráðs, né nokkur annar Framsóknarmaður nokkurn tíma að því að ég best veit.

Borgarstjóri eða einhver þeirra Sjálfstæðismanna sem bera ábyrgð á honum, verður að tala skýrar, koma með einhverjar skýringar og dæmi um það hvernig ég hafi gert þetta, svo ég geti bætt ráð mitt og reynt að vinda ofanaf þessu klúðri mínu. Hann hefur reyndar gert það ansi dýrt með því að hækka fermetraverðið í 700 þúsund, en það verður líklegast bara að hafa það.

Eða á borgarstjóri kannski ekki við mig?

Við hvern á hann þá?

RÚV sýndi ekki þá fagmennsku að spyrja hann þess í kvöld, né að biðja um dæmi, máli sínu til stuðnings, heldur tekur þátt í "let the bastards deny it" leik Ólafs F og fellur þar með niður á svipað plan og hann. Það er ekki góður staður að vera á, vilji maður láta taka sig alvarlega.

Af mönnum og músum

Geir H Haarde meldaði stórt pass í umræðum um efnahagsmál á Alþingi í dag. Engar tillögur til úrbóta, gerði bara tilraun til greiningar á fortíðinni. Maður hlytur að gera meiri kröfur til ráðherra efnahagsmála þjóðarinnar en svo. Hans hlutverk er að leiða þetta starf, ekki sitja og horfa á og koma með eftiráskýringar. Því miður virðist hann ekki lifa upp í hlutverk sitt, þrátt fyrir miklar vætingar, þám mínar. Þegar Sjálfstæðisflokkurinn var í samstarfi við Framsókn hélt ég að flokkarnir væru nokkuð jafnvígir á efnahagsmálin, með Davíð Oddsson, Geir H Haarde og Árna Mathiesen í broddi þeirra fylkingar. Nú er að koma á daginn að það var misskilningur í mér. Því miður. Davíð Oddsson og samstarfsmenn hans í Seðlabankanum hafa verið einir í baráttunni fyrir stöðugleika, meðan ríkisstjórnin hefur hingað til unnið á móti honum með útgjaldagleði sinni.

Ingibjörg Sólrún talað.i um helgina bara um að skoða beri að taka lán til að auka gjaldeyrisvaraforða Seðlabankans. Gott og vel. Hún fer með völdin í landinu. Hún á að kynna að búið sé að ákveða að gera hitt og þetta. Ómarkvissar vangaveltur eru bara tli að auka á óvissuna og það er það síðasta sem við þurfum þessa dagana. Annars kom hún bara með almennar vangaveltur um að í framtíðinni beri að gera hitt og þetta og stefna beri að hinu og þessu og mikilvægi hins og þessa.

Að öðru leiti engar aðrar tillögur en að menn eigi að fara að hittast og spjalla saman um landsins gagn og nauðsynjar. Það er góð tillaga að stofna vísmannaráð, en til þess hefur ríkisstjórnin haft tæpt ár. Það getur nú ekki verið svo erfitt að fá menn til að hittast og skrafa. Nú er tími athafnanna löngu kominn, þá er fyrst farið að setjast niður og bollaleggja.  

Þetta hljómar eins og hjáróm tíst í músum, ekki ábyrg viðbrögð við aðsteðjandi verkefnum sem fyrir löngu er búið að benda á.

Þá er meiri mannsbragur af tillögum Framsóknar, sem strax í sumar varaði við þeim blikum sem voru á lofti og allir þeir sem vildu sjá, sáu. En á það var ekki hlustað, því miður.

Gjaldeyrisvaraforðann verður að auka. Bankarnir eru einfaldlega orðnir það stórir að það verður að gerast. Eðlilegt er að bankarnir greiði fyrir það skjól sem það veitir þeim, sem nemur vaxtagreiðslum af þeim lánum sem taka þarf til þess. Tillögur um að Íbúðalánasjóður létti af bönkunum og verði í raun heildsölubanki fyrir hluta íbúðalána bankanna er eitthvað sem hefur verið í umræðunni í einhvern tíma. Hvort ég fari í afgreiðslu Íbúðalánasjóðs eða viðskiptabanka míns til að ná í þessa öruggu fjármögnun má einu gilda, svo lengi sem Íbúðalánasjóður sé þarna á bakvið. Það er spurning hvort bankarnir eigi skilið að vera skornir svona niður úr snörunni, vegna óábyrgrar innkomu sinnar á íbúðalánamarkaðinn á sínum tíma og verða með því valdir að mjög stórum hluta þeirrar skuldsettu þenslu sem við súpum nú seyðið af. En tillögurnar koma viðskiptavinum þeirra, íslenskum almenningi, til góða og til þess ber að horfa.

Verðbólguna verður að takast á við. Hún má ekki fara af stað umfram það sem þegar er orðið. Hækkanir eru í pípunum og því verður að fara í varanlegar og tímabundnar aðgerðir til að stemma stigu við henni. Þar er helst hægt að ráðast á matinn og eldsneytið, auka samkeppni á bankamarkaði auka verðlagseftirlit og bæta neytendavitund. Fyrr er ekki hægt að lækka vexti, en þeir eru að sliga minni fyrirtækin og heimilin í landinu.

Vonandi tekur ríkisstjórnin þessar tillögur til sín. Þótt fyrr hefði verið. Tími athafna er kominn.

Vilja fella niður neysluskatta

Stjórnarandstaðan í Samfylkingunni

Stjórnarandstaðan í Samfylkingunni fékk samþykkta ályktun sem er í samræmi við Fagra Ísland-stefnu flokksins, en gengur þvert gegn þeim yfirlýsingum sem þingmenn hans hafa haft um uppbyggingu iðnaðar í landinu, þar sem flokksstjórnarfundur Samfylkingarinnar

"...hvetur ríkisstjórnina til að vinna að atvinnuuppbyggingu sem byggist á þekkingu, hátækni og virðingu við sjónarmið náttúru- og umhverfisverndar. Fundurinn leggur áherslu á að meðan beðið er niðurstöðu rammaáætlunar um vernd og nýtingu náttúrusvæða verði ekki farið inn á óröskuð svæði og varar eindregið við því að virkjana- og stóriðjuframkvæmdir hefjist áður en gengið hefur verið frá orkuöflun, línulögnum, losunarheimildum o.fl.

Flokksstjórnarfundurinn telur að við ákvörðun um meiriháttar framkvæmdir í atvinnumálum með tilstuðlan og atbeina stjórnvalda og almannafyrirtækja verði að taka mið af nútímalegum atvinnuháttum, byggðasjónarmiðum og umhverfisþáttum, þar á meðal skuldbindingum Íslendinga í loftslagsmálum og fyrirheitum um vernd ósnortinna náttúrusvæða"

Eins og fyrr er þetta reyndar innihaldslaust froðusnakk, ekkert er talað um leiðir til að koma þessum vilja flokksstjórnarinnar til framkvæmda. Í hverju á þessi vilji flokkstjórnarinnar að birtast?

Reyndar á ég erfitt með að sjá í hverju ályktunin er frábrugðin stefnuyfirlýsingu ríkisstjórnarinnar, en fyrst flokksstjórnin telur þörf á að samþykkja ályktun af þessu tagi, hlýtur að felast í henni yfirlýsing um að flokksstjórnin, sem samþykktir ríkisstjórnarþátttöku fyrir Samfylkinguna, telji að ekki sé nægjanlega að gert í þessum málum og hóti eigin ráðherrum og samstarfsflokknum að ef ekki verði staðið við þennan hluta stefnuyfirlýsingarinnar, verði stjórnarsamstarfinu slitið.

Það fyrsta hlýtur að vera að koma starfinu við rammaáætlunina af stað. Maður hefur ekkert heyrt um það og hef ég þó spurst fyrir um það meðal þeirra sem eru í starfshópum rammaáætlunarinnar.

Það verður einnig fróðlegt að fylgjast með framgöngu fulltrúa Samfylkingarinnar í stjórnum OR, LV og Rarik að maður tali nú ekki um Össur Skarphéðinsson, iðnaðarráðherra í framhaldi af þessari ályktun. 

Einhvern vegin á ég erfitt með að skilja þessa ályktun sem annað en beina ofanígjöf við Össur Skarphéðinsson, sem hélt því fram á fundi á Húsavík að hann minntist þess ekki að neinn þingmaður Samfylkingarinnar hefði talað gegn álveri á Bakka og sömuleiðis hlýtur Kristján L Möller að klóra sér í hausnum yfir þessari ályktun í ljósi yfirlýsinga sinna um álverið á Bakka.

Vefstjóri Samfylkingarinnar virðist hafa áttað sig á því að ályktunin er bein árás á Bakkaverkefnið, með því að setja inn í fréttina um málið að umfjöllunin hafi aðallega snúist um Helguvík. En ályktunin er skýr og verður erfitt fyrir þingmenn flokksins að aðhafast neitt til að bæta atvinnuástandið fyrir norðan með áframhaldi Bakkaverkefnisins vegna þess að stjórnarandstaðan í Samfylkingunni hefur náð yfirhöndinni í flokknum.

Geir opinberar Þyrnirósarsvefn sinn

Ég er eiginlega alveg kjaftstopp vegna orða forsætisráðherra í gær. Hann segist ætla að fá erlendan ráðgjafa til að fara yfir virkni peningamálastefnunnar.

Ég hélt að ráðherrar ríkisstjórnarinnar hafi undanfarin misseri keppst við að segja að þeir væru að fylgjast með gangi mála!

Hvað hefur þá falist í þeim orðum fyrst þeir ætla fyrst núna að fara að skoða virkni peningamálastefnunnar. Hefur það bara verið að skoða tölur? Engin greining, ekkert mat, engin hugleiðing á leiðum til úrbóta? Ætlar ríkisstjórnin sem sagt fyrst að fara að byrja að vinna vinnuna sína núna, tæpu ári eftir að hún tók við?

Það var þá kominn tími til, svo ekki sé meira sagt, en hingað til hefur ríkisstjórnin ekkert gert annað en að vinna á móti peningamálastefnunni, með þenslufjárlögum og afar óskýrum skilaboðum, t.d. í tengslum við nýgerða kjarasamninga. Sjálfstraustið er heldur ekki meira en svo að ríkisstjórnin ætlar að fá erlendan hlutlausan sérfræðing til að skoða málið. Er það vísbending um ósamkomulag á stjórnarheimilinu?

Allt hefur það aukið vantrú á efnahagslífi þjóðarinnar. Hver borgar? Jú, almenningur.

Reynt að brjóta fjármálakerfið

Ljóst að Seðlabankinn ræður ekki við efnahagsmálin einn

Það er stóralvarlegt mál að nýjasta verðbólgumæling Hagstofunnar skuli hafa komið markaðnum á óvart og að verðbólguspár Seðlabankans skuli ekki standast. Hin jákvæðu viðbrögð við stýrivaxtahækkuninni í upphafi vikunnar eru gengin til baka og eftir standa almenningur og litlu fyrirtækin með enn hærri vaxtabyrði.

Það er greinilegt að hagstærðamælingarnar eru ekki nægjanlega góðar. Oft á tíðum er verið er að vinna með 2-3 mánaða gamlar tölur og virðist engin tilraun gerð til að bæta úr með því að nota vísbendingar, t.d. úr kortaveltu og fleiri slíkar breytur, sem er hægt að fá nánast í rauntíma til að bæta þar úr. Veðurstofan virðist mun betri í langtímaspám sínum, þótt við duttlunga náttúruaflanna sé að etja þar.

Þögn ríkisstjórnarinnar er ekki síður öskrandi og kostar okkur almenning, greiðendur verðtryggðra sem óverðtryggðra lána, stórfé. Ríkisstjórnin virðist ætla Seðlabankanum einum að ná stjórn á efnahagsmálunum, sem hefur aðeins stýrivaxtavopnið og bindiskylduna. Útgjöldin, skattheimtan og stóru fjármunafærslurnar eru aftur á móti á hendi ríkisstjórnarinnar og meirihlutans á Alþingi. Hún virðist ekkert ætla að nota þau tæki til að lækka verðbólguna, bara að lepja te og fylgjast með meðan verðbólgan ríkur upp. Fjármálaráðherra neitar að tjá sig, ekkert heyrist frá púlti forsætisráðherra, en viðskiptaráðherra notar enn sem fyrr hvert tækifæri til að tala málin enn lengra niður með efasemdum um peningamálastefnuna. 

Ef viðskiptaráðherra hefur þessar efasemdir á hann ekki að vera að blaðra um þær við fjölmiðla, heldur undirbúa tillögur í samræmi við þær, fá þær samþykktar í ríkisstjórn og koma þeim til framkvæmda. Síendurtekið tal í fjölmiðlum sem engin alvara eða aðgerðir virðist búa að baki er enn til þess fallið að draga úr trúverðugleika efnahagslífsins, sem kostar okkur almenning enn meira.

Mér finnst alveg skoðandi að skoða kosti þess að fara dönsku leiðina, festa vextina við eina mynt eða myntkörfu og leyfa genginu sveiflast innan ákveðinna marka.

Fara fram á sameiginlegan fund nefnda á Alþingi

Árni Mathiesen ræðst gegn löggjafarvaldinu

Með þessari dæmalaust hrokafullu sendingu til umboðsmanns Alþingis er Árni Mathiesen í mínum augum að viðurkenna að hann hafi ekki viðhaft eðlilega stjórnsýslu við ráðningu héraðsdómarans. Hann veit sem er að álit umboðsmanns Alþingis getur ekki annað en orðið honum óhagstætt og er að undirbúa svör sín við því áliti þegar það kemur.

Hann mun svo segja þegar álitið kemur að hann hafi strax orðið var við hlutdrægni hjá umboðsmanni Alþingis, því sé lítið að marka það og ætlar sér í framhaldinu að gera hann tortryggilegan í augum almennings og reyna að draga þar með úr trúverðugleika álits hans á embættisfærslum sínum.

Um leið er ráðherra í ríkisstjórn Íslands, handhafi framkvæmdavaldsins, að ráðast gegn trúverðugleika einnar af grunnstoðum íslensks stjórnskipulags, löggjafarvaldinu, en umboðsmaður Alþingis er starfsmaður þess.

Þetta er birtingarmynd stóralvarlegrar þróunar sem hefur átt sér stað undanfarna áratugi, að framkvæmdavaldið er orðið allt of sterkt miðað við löggjafarvaldið og er Árni Mathiesen, með því að leyfa sér þetta algera virðingarleysi, líklegast að endurspegla það viðhorf sem væntanlega er farið að ríkja á þeim bænum.

Ráðherra efast um hlutleysi umboðsmanns

Kvótaálitið - dagarnir líða

Svo virðist sem ríkisstjórnin ætli að beita þeirri aðferðafræði í viðbrögðum sínum við áliti mannréttindadómstóls Sameinuðu þjóðanna í kvótamálinu að kynna þau fyrir Sameinuðu þjóðunum um leið og Alþingi og íslenskum almenningi, eigendum auðlindarinnar.

Þingfrestun er áætluð 29. maí, svo það eru ekki margir þingdagar eftir til umræðna um breytingar á lögum í tengslum við álitið. Sýnist þeir vera 23. Á þeim fundum þurfa að fara fram 3 umræður um lagabreytingar, sem munu verða hávaðalausar, sama hvernig tillögurnar verða. Eðlilega eiga ráðuneytismenn að vanda sig, en tíminn er að renna út.

Það vekur með manni ugg um að viðbrögðin verði neikvæð, svörin verði þau að lögsaga dómstólsins sé ekki bindandi og mikil áhersla verði lögð á að ekki hafi verið einhugur í nefndinni og rök þeirra sem skiluðu séráliti verði týnd til og gerð að aðalatriði. Málið fari sem sagt ekki til Alþingis yfirhöfuð og engar breytingar verði gerðar.

Hvaða vægi fá orð Íslendinga um mannréttindamál annarra þjóða ef við bregðumst við með þeim hætti? Af hverju ættu Kínverjar að hlusta á okkur, af hverju ættu þjóðirnar fyrir botni Miðjarðarhafs að hlusta á okkur ef við hlustum ekki á þær stofnanir sem erum sjálf aðilar að og vísum sífellt til?

Í þessu máli sé ég bara eina lausn í grunninn. Í fyrsta lagi að farið verði að tillögu Framsóknar og sameign þjóðarinnar á auðlindum sem ekki eru þegar í einkaeigu verði bundin í stjórnarskrá, þmt fiskurinn í sjónum og afgjald af nýtingu þeirra renni í auðlindasjóð. Í öðru lagi er ekki hægt að bregðast við álitinu á neinn annan hátt en með fyrningu í einu eða öðru formi.

Helst sæi ég fyrir mér að byggðakvótinn og línuívilnun verði lögð af og sett inn í heildaraflamarkið. Ákveðið hlutfall, t.d. 3%, lægra hlutfall en sem nemur afskriftum í viðskiptum, er lagt til auðlindasjóðs árlega. Ríkið býður þann hluta út á hverju ári. Byggðasjónarmiðum yrði sinnt í gegnum uppboðsleiðina með því að setja "fegurðarstuðla" á tilboðin. Tilboð útgerðaraðila sem myndi skuldbinda sig til að gera út á línu frá köldu svæði eins og Bakkafirði og vinna aflann þar yrði margfaldað með mun hærri stuðli en útgerðaraðila sem ætlaði að veiða í botnvörpu og landa honum í Reykjavík eða erlendis, þegar tilboð yrðu borin saman. Þessar reglur gætu verið breytilegar frá ári til árs, eftir því hvernig aðstæður eru hverju sinni.

Útgerðir geta ómögulega sótt skaðabætur vegna fyrningarinnar, sé hún skapleg, enda ekki eðlilegt að kvótaeign sé nánast sú eina eign sem ekki þarf að afskrifa og innlögn byggðakvótans og línuívilnunarinnar gerir hvort eð er meira en að jafna núvirt "tap" útgerðarinnar vegna fyrningarinnar.

Þær tekjur sem auðlindasjóður fengi í gegnum útboðið væru nýttar til nýsköpunar, atvinnuþróunar, eflingar þekkingarsamfélagsins á Íslandi og annarra þjóðþrifaverka.

Auðvitað er hægt að hugsa sér aðra varíanta á þessari lausn, en einhvern vegin svona sé ég þetta fyrir mér.

Seðlabankinn stendur sína plikt - hvar er ríkisstjórnin?

Eftir makalausan blaðamannafund fyrir páska, þar sem stefnuleysi og aðgerðarleysi ríkisstjórnarinnar í efnahagsmálum var opinberað, virðist trúverðugleiki hennar hafa beðið svo mikinn hnekki að réttast hefur verið talið að Seðlabankinn sé látinn tilkynna um fyrstu aðgerðir ríkisstjórnarinnar í efnahagsmálum sem eru yfirhöfuð í sömu átt og aðgerðir Seðlabankans.

"Þá segir Seðlabankinn að ríkissjóður muni í vikunni gefa út ríkisbréf með gjalddaga eftir um níu mánuði"

Nema að Seðlabankinn sé tekinn við völdum í landinu?

Í það minnsta bregst markaðurinn vel við þessum aðgerðum Seðlabankans, eins illa og hann brást við blaðamannafundi ríkisstjórnarinnar.

Þvílíkt skaðræði sem þetta stefnuleysi er öllum almenningi. Að Seðlabankinn neyðist til að fara með stýrivextina í 15% er hrein vantraustsyfirlýsing á ríkisstjórnina. Ég er sannfærður um að staðan væri allt allt önnur, ef ríkisstjórnin hefði ekki farið á svona rosalegt eyðslufyllerý á hveitibrauðsdögunum og aukið útgjöld ríkissjóðs um 20% og komið með jafn óskýrar yfirlýsingar í tengslum við kjarasamningana..

Stýrivextir hækka í 15%

Kill them with kindness

Einhvern vegin held ég að það hafi lítið upp á sig að sniðganga ólympíuleikana til að bæta mannréttindaástandið í Kína. Kínversk stjórnvöld líta greinilega enn á landið sem einangrað og það sem þeir geri komi engum við.  Hugsanlega er það enn einangrað, þrátt fyrir stóraukin erlend samskipti. Ég veit það ekki. En það að þeir rjúfi útsendingar vegna þess að eitthvað þeim óþægilegt komi fram, er sterk vísbending um að andleg einangrun stjórnarherrana sé umtalsverð. Sniðgöngu þjóða er hægt að matreiða á svo marga vegu. Það sé vanþekking, virðingarleysi og ég veit ekki hvað. Það yrði bara til að herða þá upp sem vilja halda einangruninni auka hana.

Besta meðalið til að bæta mannréttindi í Kína er ekki að einangra landið, heldur að kynna landsmönnum það sem er í raun að gerast úti í hinum stóra heimi og hver viðhorf hins stóra heims sé gagnvart því sem er að gerast í þeirra eigin landi.

Ef menn vilja gera eitthvað táknrænt í tengslum við ólympíuleikanna er t.d. að einn íþróttamaður frá hverri þjóð haldi á litlum fána Tíbeta á setningarathöfninni. Ekki fara þeir að rjúfa útsendingu þaðan.

En annars að koma fram við þá eins og við viljum að þeir komi fram við aðra, af virðingu. Um leið á að nota hvert tækifæri til að spyrja þá út í hvernig ástandið sé í hinum og þessum málum og reyna að fræða kínverskan almenning um almenn viðhorf heimsins til mannréttindamála. Á endanum síast viðhorfin inn, sama hvað æðstu herrar halda og vilja. Þar hafa íslenskir fulltrúar kannski ekki staðið sig nægjanlega vel. Ég hef lítið heyrt af spurningum um mannréttindi þegar fulltrúar landanna hittast.

Vilja að Danir sniðgangi Ólympíuleikana

Er röng stefna betri en engin stefna?

Ég held að Árni Páll Árnason hafi rétt fyrir sér í því að það myndi strax skapa meiri tiltrú á íslensku efnahagslífi, ef Ísland segðist ætla að stefna að Evrópusambandsaðild. Þá væru ríkisstjórnarflokkarnir þó í það minnsta með einhverja stefnu í efnahagsmálum, hvort sem hún væri rétt eða röng.

Í dag blasir við að ríkisstjórnin hefur enga stefnu í efnahagsmálum, væntanlega vegna þess að þeir koma sér ekki saman um hvert beri að stefna. Yfirlýsingar Árna Páls og Ágústar Ólafs Ágústssonar varaformanns Samfylkingarinnar um að aðildarumsókn myndi auka aga í stjórn efnahagsmálam lýsir því ótrúlega viðhorfi að það þurfi slíka gulrót til að menn axli ábyrgð í efnahagsmálum. Að fyrst ekki sé verið að stefna beinustu leið í þá átt sem Samfylkingin vill, þurfi þau ekki að axla ábyrgð.  Ætli þeir séu aldir upp við að fá alltaf nammi þegar þeir voru búnir að taka til í herbergjunum sínum og aldrei hafi verið tekið til annars?

Það sama myndi gerast, ef ríkisstjórnin segði skýrt að hún ætlaði að halda flotgengisstefnunni áfram og styrka Seðlabankann í sínu hlutverki. Það er að vísu ótrúverðugt, þar sem ríkisstjórnin hefur unnið gegn þeirri stefnu undanfarið og þá sérstaklega í fjárlagagerðinni.

Það sama myndi einnig gerast, ef ríkisstjórnin segði skýrt að hún ætlaði að skoða upptöku fastgengisstefnu eða annars forms tengingar við aðra mynt eða myntir, þegar stöðugleika væri náð.

Það sem vantar er stefna. Stefnuleysi ríkisstjórnarinnar rýrir trú á efnahagslífi þjóðarinnar og er því almenningi dýr og væri manni næst að halda að röng stefna væri betri en engin stefna. Henni væri þá amk hægt að breyta við tækifæri, t.d. eftir næstu kosningar.